नववर्षाच्या शुभेच्छा !

नमस्कार मित्रांनो,

तुम्हाला आणि तुमच्या कुटुंबियांना नववर्षाच्या हार्दिक शुभेच्छा!

किरण वेल्हाणकर

विविध पृष्ठभागांवर सुलेखन

नमस्कार दोस्तांनो,

आजपर्यंत आपण सुलेखन कसे करायचे, अक्षरांची वळणे कशी, साधने कोणती , इत्यादी गोष्टींची माहिती घेतली. आजपासून आपण कोणकोणत्या पृष्ठभागांवर आपण सुलेखन ककरू शकतो याची माहिती घेऊ. त्याचबरोबर यासाठी कोणत्या रंगांचा वापर करता येतो याचीही माहीती घेऊ. हातकागद, कापड, काच, मातीची भांडी, दारावरची नावाची पाटी इत्यादी विविध पृष्ठभागांवर सुलेखन होऊ शकते. 

आज आपण हातकागदावर कशा प्रकारे सुलेखन करता येते ते बघू. 

हातकागदावर सुलेखन करताना प्रामुख्याने शाईचाच वापर करावा लागतो.  फोटोइंक्स किंवा वॉटरप्रुफ इंक्सही वापरता येतात. हातकागदावर सुलेखन करताना त्याचा विशिष्ठ पोताचा वापर करून घेऊन उत्तम सुलेखन करता येते. खाली दिलेली आकृती बघा. याप्रकारे विविध रंगात सुलेखन करून त्याची फ्रेम करून घरात भिंतीवरही लाऊ शकता. फक्त तुम्ही कसा विचार करता यावर ते अवलंबून आहे.

Thanks Prabhakar

prabhakar.bhosale@gmail.com

कॅलिग्राफिसाठी बॅकग्राउंड

नमस्कार मित्रांनो,


आपणा सर्वांना पेंटिगच्या ब्रश बद्दल काही सांगण्याची गरज नाही. पण बाजारात पेंटींगच्या ब्रशव्यतिरिक्तही अनेक प्रकारचे ब्रश उपलब्ध असतात किंवा आहेत. उदाहरणार्थ दाढीचा ब्रश, दात घासण्याचा ब्रश, कपडे धुण्याचा ब्रश इत्यादी. या सगळ्या प्रकारच्या ब्रशपासून आपण अक्षरलेखन करू शकतो किंवा त्यांचा वापर अक्षरलेखनासाठी बॅकग्राऊंड तयार करण्यासाठी करता येतो. फक्त थोडा आऊट ऑफ द बॉक्स विचार करण्याची गरज आहे. खाली दाढीचा ब्रश वापरून केलेली बॅकग्राउंड देत आहे. याप्रकारे वेगवेगळे ब्रश वापरून तुम्ही वेगवेगळ्या रंगाच्या बॅकग्राउंड तयार करू शकता. फक्त मेंदूवरची धूळ झटका आणि व्हा सुरू..... :)

Thanks Prabhakar
prabhakar.bhosale@gmail.com

स्पंजचा बोळा किंवा कागदाच्या बोळ्याने अक्षरलेखन...

नमस्कार मित्रांनो,

आजपर्यंत आपण अक्षरलेखनाची विविध साधने बघितली. पण केवळ साधनं नाहीत म्हणून अडून बसायचं काहीच कारण नाही. अगदी कुठल्याही वस्तूनी तुम्ही अक्षरलेखन करू शकता. फक्त तुमच्यातला कलाकार जिद्दीला पेटला पाहिजे आणि मुळात करण्याची इच्छा पाहिजे.... असो बौद्धीक जरा जास्तच होतं... परत विषयाकडे वळूयात. तर, वेगळ्या प्रकारचे आणि ठसठशीत असे अक्षरलेखन करण्यासाठी तुम्ही कागदच्या बोळ्याचा किंवा स्पंजच्या बोळ्याचा वापर करू शकता. तुम्हाला हव्या त्या आकारचा बोळा घेऊन तो शाईत बुडवून तुम्ही मुक्तहस्ताने अक्षरलेखन करू शकता. यासाठी तुम्ही विविध रंगांच्या इंक्स वापरू शकता. कराल तेवढं थोडं आहे. मात्र एक नक्की की या प्रकारचे मुक्तहस्त अक्षरलेखन करण्यासाठी तुमची मुळाक्षरांच्या वळणे पक्की पाहिजेत आणि त्यांचा सरावही दांडगा पाहिजे. याप्रकारच्या साधनांनी तुम्हाला वेगवेगळ्या टेक्श्चरच्या आणि जाडीच्या रेषा मिळतात. खाली एक अक्षर याप्रकाराने करून दाखवले आहे ते बघा आणि सराव करा.

Thanks Prabhakar

prabhakar.bhosale@gmail.com

स्क्रोल पेन्स किंवा बोल्ट पेन्स

नमस्कार मित्रांनो,

आज आपण अक्षरलेखनासाठी वापरले जाणारे जे साधन बघणार आहोत ते जरा निराळं आहे. आणि ते सहजासहजी बाजारात उपलब्धही होत नाही. मात्र त्यासारख्या आकाराच्या इतर वस्तू वापरून तुम्ही अक्षरलेखन करू शकता. हे जे साधन आहे याला स्क्रोल पेन्स किंवा बोल्ट पेन असं म्हणतात. या नीब्जही पातळ पत्र्यापासून बनवलेल्या असतात. आणि होल्डरसह विकत मिळतात. आणि शाईत बुडवून अक्षरलेखन करावे लागते. यांचा प्रचार भारतीय बाजारपेठेत अजून हवा तितका झालेला नसला तरी परदेशी बाजारपेठेत ही सर्व साधने उपलब्ध आहेत. तुम्ही स्वतः किंवा तुमचे नातेवाईक अथवा मित्र परदेशात असतील तर त्यांच्या मार्फत तुम्ही ही पेन्स मिळवू शकता.

खालची आकृती बघा म्हणजे बोल्ट पेन्सचा आकार कसा असतो ते लक्षात येईल आणि त्यांच्या साह्याने कोणत्या प्रकारचे अक्षरलेखन करता येते ते ही  लक्षात येईल.

Thanks Prabhakar

prabhakar.bhosale@gmail.com

स्पीडबॉल नीब्ज (फ्लॅट)

नमस्कार मित्रांनो,..

सर्वप्रथम बरेच दिवस पोस्ट न टाकल्याबद्दल तुमची माफी मागतो. पण काम जरा जास्त होतं. असो, मागच्या पोस्टमध्ये आपण स्पीडब़ॉल राऊंड नीब्जबद्दल माहिती घेतली होता. आता आज आपण फ्लॅट नीबची माहिती घेऊ. 

या नीब्ज ही पातळ अशा पत्र्यापासून बनवलेल्या असतात. याच्या टोकाला राऊंड आकाराएेवजी हे नीब फ्लॅट केलेले असते. वेगवेगळ्या नंबर्सप्रमाणे हा फ्लॅटनेस कमीअधिक असतो. बाकी वापरायची पद्धत राउंडनीब्जप्रमाणेच. यालाही होल्डर लागतो आणि शाईत बुडवून अक्षरलेखल करतात. खाली फ्लॅट नीब्जचे प्रकार दशर्विणारी आकृती देतो आहे. आणि या नीबच्या साह्याने केलेला एक अक्षरलेखनाचा नमुनाही देत आहे.

Thanks Prabhakar,

prabhakar.bhosale@gmail.com

स्पीडबॉल निब्ज

नमस्कार दोस्तांनो,

आज आपण स्पीडबॉल नीब्ज हे अक्षरलेखनाचे आणखी एक साधन बघुयात. ही नीब्ज प्रामुख्याने इंग्रजी अक्षरलेखनासाठी बनविली गेलेली आहे. याची पेन्स नाहीत. ही नीबेज होल्डरला लावून शाईमध्ये बुडवून अक्षरलेखन करतात. जसे आपण बोरूच्या साह्याने करतो तसेच. या नीब्ज पातळ पत्र्यापासून्र बनवलेल्या असतात. या नीब्ज विविध आकारांत उपलब्ध आहेत. मात्र या नीब्ज तुम्हाला फक्त ड्रॉइंग स्टेशनरीच्या दुकानातच मिळतील . स्केचपेनप्रमाणे कुठेही सहजपणे मिळणार नाहीत. आपण देवनागरी अक्षरलेखनासाठी प्रामुख्याने टोकाला राऊंड शेप असलेल्या नीब्जचा वापर करतो. कसे ते खालील आकृतीत पाहा. त्याचबरोबर स्पीडबॉल नीब्जचे विविध प्रकार दाखवणारे छायाचित्रही सोबत देत आहे.

राऊंड मार्कर

नमस्कार मित्रांनो,

अक्षरलेखनासाठी बाजारात सहज आणि स्वस्त उपलब्ध असलेले आणखी एक साधन म्हणजे राऊंड मार्कर. किंवा सोप्या शब्दात म्हणजे स्केचपेन म्हटलं तरी चालेल.  हा राऊंड मार्कर कशाही प्रकारे पकडला तरी एकाच प्रकारची लाईन मिळते. हे मार्कर विविध प्रकारच्या जाडीचे मिळतात. खालील आकृती बघा म्हणजे या मार्करच्या साह्याने कशा प्रकारची लाईन मिळते ते लक्षात येईल.

आजकाल बाजारात दोन रंगी मार्कर्सही उपलब्ध आहेत. त्याचेही छायाचित्र खाली देत आहे.  ते पण बघा.

Thanks prabhakar

Prabhakar.bhosale@gmail.com

अक्षरलेखनाची साधने- फ्लॅट मार्कर

नमस्कार मित्रांनो,

आजपासून आपण विविध लेखण्यांपासून अक्षरलेखन कसे करायचे त्याची माहिती घेणार आहोत.

त्यापैकी पहिला प्रकार म्हणजे फ्लॅट मार्कर.

मार्कर हे बाजारात सहज उपलब्ध होणारे आणि अतिशय स्वस्त असे साधन आहे. (याला चिजल पॉइंट मार्कर असं म्हणतात.) याचा वापर आपण उलट व सुलट असा दोन्ही प्रकारे करू शकतो. अक्षरलेखन करताना वेगवेगळ्या प्रकारे हा मार्कर पकडून आणि कमी अधिक दाबाचा वापर करून तुम्हाला खालील प्रकारची अक्षरे काढता येतील.

Thanks Prabhakar

prabhakar.bhosale@gmail.com

kiran.velhankar@gmail.com

कलात्मक अक्षरलेखन

नमस्कार मित्रांनो,

अक्षरांचे मुळ आकार, त्यांची वळणे,  उंची, अंतर इत्यादी इत्यादी गोष्टींची माहिती आपण घेतली. आता या सर्वांचा अभ्यास केल्यावर तुम्ही देवनागरी अक्षरलेखन नक्कीच करू शकाल. पण एवढं आलं म्हणजे सगळं झालं असं नाही. आत्तापर्यंत तर फक्त पुस्तकी अभ्यासस झालाय असं म्हटलं तर वावगं ठरू नये. कारण तुमच्या सारख्या कलाकार मित्रांनी इथे थांबून चालणार नाही. आता तर तुमच्या खऱ्या प्रतिभेचा कस लागणार आहे.  या सुंदर लिपिला आता तुम्हाला जोड द्या तुमच्यातील कलात्मकतेची. त्यासाठी तुम्ही निरनिराळ्या लेखण्यांच्या वापर करू शकता याशिवाय मार्कर, बोल्टपेन, वेगवेगळ्या प्रकारचे ब्रश, शिवाय दाढीचा ब्रश, टुथब्रश यांचाही वापर तुम्ही करू शकता. ज्यावर लिहायचं त्या कागदाच्या असंख्य प्रकारांवर तुम्ही प्रय़ोग करू शकता. एवढंच काय तर लाकूड, काच, भिंत, कापड कशावरही तुम्ही सुलेखन करू शकता. आज फक्त थोडा विचार करून ठेवा की तुम्ही कशाकशावर सुलेखन करू शकता. उद्यापासून आपण यातील काही साधनांनी सुलेखन कसं करायचे याची माहिती घेऊ.

आतापर्यंत आपण बघितलेली मुळाक्षरे एकत्र खाली देत आहे. 

click to enlarge

kiran.velhankar@gmail.com

दोन ओळींतील अंतर

नमस्कार दोस्तांनो,

आज आपण देवनागरी सुलेखन करताना दोन ओळींमध्ये किती अंतर असावे याची माहिती घेऊ. दोन अक्षरांतील अंतराला किंवा दोन शब्दांतील अंतराला जेवढे महत्त्व आहे तेवढेच महत्त्व दोन ओळींतील अंतरालासुद्धा आहे. हे अंतर किती असावे? तर मुळाक्षराच्या उंचीपेक्षा एकपट जास्त, किंवा सोप्या भाषेत सांगायचं तर शिरोरेषेच्या नऊ पट एवढे अंतर दोन ओळींमध्ये असावे. यामुळे उकार आणि मात्रा एकाखाली एक आले तरी ते एकमेकांना चिकटणार नाहीत.(खालील आकृती बघा.)

Thanks Prabhakar

prabhakar.bhosale@gmail.com

दोन शब्दांतील अंतर

नमस्कार, 

कालच्या पोस्टमध्ये आपण दोन अक्षरांतील अंतर किती हवे याची माहिती घेतली. आज आपण दोन शब्दांतील अंतराची माहिती घेऊ.

अक्षरांप्रमाणेच शब्दही एकमेकांना चिकटलेले नसावेत. यातही मोकळेपणा हवा. एका शब्दाची शिरोरेषा जिथे संपते तिथून ते दुसऱ्या शब्दाची शिरोरेषा जिथे सुरू होते यांमध्ये दोन दंडांचे अंतर असावे. कटनीब, बोरू अथवा मार्करने सुलेखन कराताना दोन शब्दांतील अंतर दाखवणारी आकृती खाली दिली आहे.  (सराव आवश्यक)

उद्याच्या पोस्टमध्ये.. दोन ओळींतील अंतर.

Thanks Prabhakar.

अक्षर सराव (दोन ओळींतील अंतर)

नमस्कार मित्रांनो,

आजपर्यंत आपण देवनागरीची मुळाक्षरे, जोडाक्षरे आणि अंक यांची वळणे कशी आहेत, ती कशी काढावीत याची माहिती घेतली. आकृत्यांमध्ये दिलेल्या बाणांच्यानुसार सराव करणे सोपे गेले असेल अशी आशा आहे. आता प्रत्यक्ष देवनागरी लिखाणाकडे वळू. अक्षरांच्या वळणांबद्दल सांगण्यासारखे आता काही राहिले असेल असे वाटत नाही.  पण प्रत्यक्ष लिखाण करताना फक्त अक्षरांची वळणे आली म्हणजे झालं असं अजिबात नाही. या अक्षरांच्या वळणांबरोबरच दोन अक्षरांतील अंतर, दोन शब्दांतील अंतर आणि दोन ओळींतील अंतर किती पाहिजे याचाही अभ्यास करणे गरजेचे आहे. आजपासून आपण ही अंतराची माहिती घेणे सुरू करू.

दोन अक्षरांतील अंतर

अक्षरे लिहीताना ती एकमेकांना चिकटलेली नसावीत. त्यात मोकळेपणा असावा. हा मोकळेपणापण जास्त नसावा; तर हा मोकळेपणा किती असावा याचेही प्रमाण ठरलेले आहे.  कटनीब, बोरू किंवा मार्करने अक्षरलेखन करताना एका कान्याएवढे अंतर दोन अक्षरांत असणे आवश्यक आहे. मात्र काही अक्षरांची रुंदी ही कमी- जास्त असते. (उदा. व, र आणि क, ख यांची रुंदी) त्यावेळी हे अंतर डोळ्यांना चांगले दिसेल एवढे असावे. अर्थात त्यासाठीजी नजर तयार करण्यासाठी सराव आवश्यक आहेच.  साध्या पेनाने लिहीताना ते बदलेल. एकदा का कटनीब किंवा बोरूने लिखाणाचा सराव केलात तर साध्या पेनानं लिहिताना किती अंतर सोडावे याचा अंदाज तुम्हाला सहज येईल. कटनीब, बोरू किंवा मार्करने सुलेखन करताना किती अंतर सोडावे हे दर्शविणारी आकृती खाली दिली आहे.

उद्याच्या पोस्टमध्ये दोन शब्दांमधील अंतराची माहिती घेऊ.

Thanks Prabhakar

prabhakar.bhosale@gmail.com

देवनागरी आकडे 9 आणि 0

नमस्कार मित्रांनो,

आज आपण देवनागरीतील शेवटच्या दोन आकड्यांचा अभ्यास करूयात. हे आकडे आहेत 9 आणि 0. हे दोनही आकडे अर्धगोलांपासून तयार झाले आहेत. आखील दिलेल्या आकृतीचे निरिक्षण करा आणि सरावही करा.

Thanks Prabhakar

prabhakar.bhosale@gmail.com

फोटोशॉप लेअर्स बेसिक्स (व्हिडिओ)

नमस्कार मित्रांनो,

आज सर्फिंग करताना फोटोशॉप लेअर्स बेसिक्स चा एक व्हिडिओ पाहण्यात आला.  नव्यानी फोटोशॉप शिकणाऱ्यांसाठी हा व्हिडिओ खूप उपयुक्त आहे.  

देवनागरी आकडे 7 आणि 8

नमस्कार,

आज आपण देवनागरी 7 आणि 8 या दोन आकड्यांच्या वळणांचा अभ्यास करणार आहोत. खालील आकृती बघा. हे दोन्ही आक़डे अर्धगोलांपासून तयार झाल्याचे तुमच्या लक्षात येईल. त्यांच्या गाठी आणि वळणांचा अभ्यास करा आणि सरावही करा.

Thanks Prabhakar

Prabhakar.bhosale@gmail.com

देवनागरी आकडे 5 आणि 6

नमस्कार दोस्तांनो,

आकड्यांच्या वळणांचा सराव सुरू केलात की नाही. नसेल तर लगेच सुरू करा... आज आपण पुढच्या दोन आकड्यांची वळणे बघणार आहोत. हे आकडे आहेत 5 आणि 6.  या दोन्ही आकड्यांच्या वळणांमध्ये अर्धगोलांचा वापर दिसून येतो. या आकड्यांच्या वळणांतील गाठींचेही नीट निरीक्षण करा आणि चार्ट पेपर वर सराव करा.

Thanks Prabhakar

prabhakar.bhosale@gmail.com